Vegesack, gegraven in 1619-22, is de oudste kunstmatige haven van Duitsland. Hij ligt aan de Weser iets stroomafwaarts van Bremen, en diende jarenlang als de voornaamste overslagplaats voor de Bremer handelshuizen toen de rivier ter plaatse verzandde. Wij spoelden er binnen op het opkomende getij, met Bremen in het vizier, maar we waren er niet zo zeker van of we wel zin hadden in de drukte van een grote stad op stromend water. Vegesack was ons beschreven als een haven voor klassieke schepen, een soort Veerhaven dus, en daar voelden we wel voor.
Toen we de brug over de haveningang naderden, dreunde ons de muziek tegemoet. Vegesack had dit weekend zijn jaarlijkse havendagen. De buitengewoon sympathieke en behulpzame Frau Havenmeisterin - Haven met een v, zo hoor dat in de buurt van Bremerhaven - begroette ons en zei er onmiddellijk bij dat het haar speet dat we zo op zondagmiddag alleen het einde van het feest zouden meemaken. De luid versterkte band was juist aan de laatste twee nummers bezig.
Wij veinsden teleurstelling maar waren blij dat we hier niet een dag eerder waren gekomen. Nu op zondag was iedereen om zeven uur weg want morgen moet er in Duitsland weer gewerkt worden. Op zaterdagavond zal het wel heel lang en heel hard zijn doorgegaan.
We kwamen hier via Elsfleth, een havenplaatsje aan de splitsing van de Hunte en de Weser, waar we een paar uur hebben liggen overtijen in afwachting van de instroom. Ook dit bleek weer zo’n Noordduits Buddenbrooks-stadje. Er was een maritiem museum naast de haven, waar ik even ben binnengelopen. Het bracht een historie in beeld van welvaart en tegenspoed. Ooit hadden 118 koopvaardijschepen hier hun thuishaven. Het was mooi gedaan. Toen ik de eerste zaal binnenkwam, ging er een telefoon. “Bitte aufnehmen”, stond erbij, en toen kreeg ik de oude meneer Janssen aan de lijn, met een video ernaast. Hij vertelde dat hij op zijn zeventiende ging varen en op zijn eenentwintigste zijn kapiteinsdiploma’s haalde. Hij had het lef te investeren in een schip, en dat ontwikkelde zich tot een serieuze rederij onder de naam Maritime.. Hij maakte de opkomst en ontwikkeling van de containervaart mee, eerst met multi-purpose schepen met hun eigen laad- en loskranen, tot later de gespecialiseerde containerschepen die bij een terminal aanleggen en binnen een etmaal helemaal gelost en geladen worden.
Ook Elsfleth heeft zijn ups en downs gekend. De handelsscheepvaart stortte in rond de Tweede Wereldoorlog, en toen probeerde men wat met de haringvisserij. Ook dat liep een tijdje goed en daarna slecht. Nu is er naast de nog steeds bestaande Reederei Maritime een zeevaartschool, die weer heel ander werk biedt aan heel andere mensen. Het is het verhaal van Schumpeter met zijn kreative Destruktion. En van een steil, sober en gedreven ondernemerschap. Meneer Janssens in zijn afsluitende woorden: “Ik kan de scheepvaart aan iedereen aanbevelen. Wie tüchtig aanpakt, kan er veel bereiken.”
Geen opmerkingen:
Een reactie posten